Brodnicki Park Krajobrazowy został utworzony w 1985 r. Był to pierwszy park krajobrazowy jaki powstał w byłym województwie toruńskim, a 25 w Polsce. Celem parku krajobrazowego jest ochrona najcenniejszych wartości przyrodniczych (krajobraz, flora i fauna) a także dóbr materialnych i historycznych danego terenu przy racjonalnie prowadzonej gospodarce. Aktualna powierzchnia Parku wynosi 16 685 ha. Ponad 60 % powierzchni Parku to lasy, wody zajmują powierzchnię około 10%.
BPK położony jest na obszarze 2 województw: kujawsko – pomorskiego (12 349 ha) i warmińsko – mazurskiego (4 336 ha) oraz na terenie 6 gmin : Zbiczno, Jabłonowo Pomorskie, Brodnica, Brzozie, Biskupiec Pomorski i Kurzętnik. BPK zajmuje centralną, najbardziej wartościową pod względem przyrodniczym i kulturowym część Pojezierza Brodnickiego.
W 2005 r doszło do powiększenia Parku o jezioro Bachotek i tzw. Bagienną Dolinę Drwęcy, która jest cenną ostoją ptactwa wodno-błotnego (Obszar Natura 2000).
Krajobraz Parku charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem, dominuje polodowcowa rzeźba z pagórkowatymi obszarami wysoczyzny morenowej i płaskimi powierzchniami sandrowymi, które porośnięte są lasami. Obszar ten rozcinają dwa ciągi rynien polodowcowych z licznymi jeziorami rynnowymi, które łączą dwie rzeki: Skarlanka i Struga Brodnicka. Osobliwością morfologiczną tego terenu są pagórki oraz wzgórza kemowe, występujące w okolicy jeziora Sumówko.
Na obszarze Brodnickiego Parku Krajobrazowego znajduje się ponad 40 jezior, z czego 7 o powierzchni ponad 100 ha. Do największych z nich zalicza się: Wielkie Partęczyny (324 ha), Bachotek (211 ha), Sosno (188 ha), Łąkorz (162 ha), Głowińskie (131 ha), Zbiczno (129 ha) i Ciche (111 ha). Większość jezior na terenie Parku to jeziora rynnowe o wąskim, wydłużonym kształcie otoczone stromymi zalesionymi brzegami. Najgłębszym jest Zbiczno (41 m), następnie Łąkorz (30 m), Wielkie Partęczyny (28, 5 m), Bachotek (24 m), oraz Retno (21 m). Nad niektórymi jeziorami takimi jak np. Wielkie Partęczyny, Zbiczno, Strażym i Bachotek znajdują się ośrodki wypoczynkowe i pola namiotowe. Wody powierzchniowe BPK należą do najczystszych w województwie. Większość jezior znajduje się w II klasie czystości.
Lasy występujące na tym terenie to przede wszystkim bory sosnowe i mieszane. Mniejsze powierzchnie zajmują lasy liściaste, takie jak grądy, łęgi, olsy. Bardzo duży udział (37 %)
mają tutaj lasy ochronne, drzewostany nasienne i ostoje zwierzyny.
Typową cechą Brodnickiego Parku Krajobrazowego jest występowanie naturalnych zbiorowisk torfowiskowych, szuwarowych i wodnych. Flora Parku cechuje się dużym bogactwem i różnorodnością gatunków. Występuje tu ok.. 950 gatunków roślin naczyniowych, z czego wiele z nich to gatunki objęte ochroną całkowitą lub częściową a także gatunki reliktowe. Rośnie tutaj m in. storczyk obuwik pospolity, lilia złotogłów, kłoć wiechowata, 3 gatunki rosiczek, bagno zwyczajne, żurawina drobnolistkowa, bażyna czarna.
Wiele stanowisk rzadkich gatunków roślin objęta jest ochroną rezerwatową.
Oglądać można też kilkusetletnie drzewa – pomniki przyrody (dęby, buki, sosny, lipy).
Bardzo liczna i cenna jest również fauna BPK. Do występujących tu chronionych i rzadkich gatunków można zaliczyć: bielika, orlika krzykliwego, bociana czarnego, bąka, kilka gatunków perkozów, żurawia, a także wydrę i bobra europejskiego.
Czasami spotkać można reintrodukowanego przez dyrekcję Parku sokoła wędrownego.
Najcenniejsze obszary BPK chroni 8 rezerwatów przyrody. Są to 3 rezerwaty leśne „Mieliwo”, „Retno” i „Las Cielęta”, 3 rezerwaty torfowiskowe „Stręszek”, „Okonek” i „Żurawie Bagno”, oraz 2 rezerwaty florystyczne „Wyspa na jeziorze Wielkie Partęczyny” i „Bachotek”.
Oprócz atrakcji przyrodniczych występuje tutaj szereg zabytków kultury materialnej. Wśród nich są m. in. pozostałości osad palowych nad jeziorem Łąkorz i Robotno, 5 grodzisk średniowiecznych, 12 obiektów tradycyjnego budownictwa wiejskiego z XVIII i XIX wieku oraz obiekty sakralne i zespoły pałacowo – dworskie.
Poznawanie uroków Brodnickiego Parku Krajobrazowego umożliwiają liczne szlaki turystyki pieszej, rowerowej, kajakowej oraz konnej.
Brodnicki Park Krajobrazowy całym obszarem wchodzi w skład „Zielonych Płuc Polski”.
Źródło: http://www.bpk.brodnica.net/